Istota choroby

Atopowe zapalenie skóry (AZS) (http://atopowezapalenieskory.com/) to schorzenie diagnozowane stosunkowo często, u około 10-12% społeczeństwa. Choroba ta najczęściej występuje u dzieci. Ponad połowa przypadków dotyczy zachorowań jeszcze przed ukończeniem pierwszego roku życia. W około 90% przypadków choroba ta rozpoczyna się przed ukończeniem piątego roku życia. Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłym i nawrotowym schorzeniem. Za pojawienie się zmian skórnych odpowiedzialne są dwa mechanizmy immunologiczne: mechanizm komórkowy oraz mechanizm IgE zależny, a także reakcja organizmu na tak zwane „superantygeny” bakteryjne, wirusowe, grzybicze i autoantygeny tkankowe. Atopowe zapalenie skóry często przebiega wraz z uczuleniem na różnego rodzaju pokarmy, czy po ekspozycji na alergeny powietrznopochodne. Dużą rolę w nasileniu się zmian odgrywają ponadto warunki klimatyczne, stan psychiczny, pocenie się, czy podrażnienie skóry przez wszelkiego rodzaju czynniki chemiczne, czy fizyczne.

Cechą charakterystyczną tego schorzenia jest przede wszystkim niezwykle uporczywy świąd. Ze względu na pojawiające się w tej chorobie wypryski skórne, bardzo często nazywana jest ona również egzemą, czy po prostu wypryskiem. Atopowe zapalenie skóry jest chorobą przewlekłą, przebiegającą z okresami, kiedy to objawy są bardziej lub mniej nasilone. Charakterystyczna jest także typowa lokalizacja zmian skórnych pojawiających się w przypadku AZS. Lokalizacja ta zależy bowiem od wieku osoby chorej. W okresie niemowlęcym zmiany skórne pojawiają się przede wszystkim na twarzy, skórze głowy, w okolicach płatków usznych, a także na dystalnych częściach kończyn górnych i dolnych. W okresie dziecięcym zmiany pojawiają się przede wszystkim na zgięciach łokciowych oraz podkolanowych, a także na dystalnych częściach kończyn górnych i dolnych. Ciężki przebieg atopowego zapalenia skóry charakteryzuje się występowaniem zmian uogólnionych. W okresie młodzieńczym natomiast zmiany mogą pojawić się na różnych częściach ciała chorego.

Charakterystyczne objawy

Najbardziej charakterystycznym objawem choroby jest świąd, który negatywnie wpływa na jakość życia chorego. Dziecko chore na atopowe zapalenie skóry bardzo często budzi się w nocy, jest niespokojne i ma kłopoty z zasypianiem. Innymi, typowymi dla tego schorzenia objawami są: suchość i pogrubienie skóry, a także występowanie licznych przeczosów i nadżerek na skórze, szczególnie w okresie niemowlęcym. U osób dorosłych często może dojść do momentu zaostrzenia choroby, a także jej remisji. W przypadku atopowego zapalenia skóry wyróżnić można przebieg łagodny, umiarkowany oraz ciężki choroby. Każdy przebieg ustalany jest na podstawie rozległości zmian skórnych oraz subiektywnych odczuć chorego.

Leczenie

Terapia atopowego zapalenia skóry polega przede wszystkim na wdrożeniu odpowiedniego leczenia objawowego. Podstawą jest zatem prawidłowa pielęgnacja skóry, polegająca na stosowaniu emolientów, kąpieli natłuszczających i specjalnych preparatów z mocznikiem. Jeżeli wcześniej zidentyfikowane zostały alergeny, niezwykle pomocne okaże się unikanie kontaktu z nimi.  W terapii atopowego zapalenia skóry stosuje się leki przeciwhistaminowe, antybiotyki, a także glikokortykosteroidy aplikowane na skórę. W ciężkich przypadkach choroby zaleca się także stosowanie leków immunosupresyjnych.